Το ασυμβίβαστο Κρητικό πνεύμα

Τόπος φιλημένος από τον ήλιο. Βουνά που αντανακλούν το φευγιό του φεγγαριού μέσα στην βραδινή του βόλτα. Φαράγγια και μονοπάτια που γνωρίζουν όλα τα ανείπωτα που έχει καταπιεί ο χρόνος στο πέρασμά του. Παραλίες και λιμανάκια που φλερτάρουν με τα μελτέμια και σε παρασέρνουν σε ένα ατέρμονο ξεμυάλισμα του νου.

Η Κρήτη δεν είναι μόνο ο τόπος αλλά οι άνθρωποι. Είναι η πάστα των ανθρώπων που κάνει αυτόν τον τόπο να ξεχωρίζει. Την έχουν ονομάσει «λεβεντογέννα» κι όχι άδικα. Η λεβεντιά είναι η σφραγίδα που φέρουν πάνω τους από τη γέννησή τους ακόμη. Δεν είναι μια απλή έννοια για εκείνους μα ο σκοπός και το κίνητρο για να καταφέρουν πράγματα. Δεν έχουν ανάγκη να διαφημίσουν τη λεβεντιά του τόπου τους γιατί περιφέρεται σαν αερικό στα βάθη των αιώνων.

Οι Κρήτες θα γράψουν για αυτή τη λεβεντιά σε στίχους. Θα αρπάξουν λέξεις και θα τις ντύσουν με τόση δύναμη και θάρρος που ακόμη και το παίξιμο της λύρας θα λυγίσει μπροστά τους. Αν δεν έχεις ζήσει από κοντά ένα Κρητικό γλέντι τότε δεν ξέρεις τι πάει να πει ελευθερία έκφρασης, σεβασμός στη παράδοση και βαθιά πίστη σε αρχές.

Οι Κρήτες θα γράψουν για αυτή τη λεβεντιά σε κείμενα που σαν τα διαβάσεις θα νιώσεις να ψηλώνεις λίγο παραπάνω από περηφάνια. Ακόμη κι ένα μικρό «αχ» μέσα σε μια πρόταση φέρει για εκείνους τεράστια σημασία, τόση που είναι ικανό να σε κάνει να χτυπήσεις το χέρι στο τραπέζι από αγάπη και θυμό μαζί.

Οι Κρήτες αγαπούν τη ζωή σε όλες τις εκφάνσεις της. Δεν θα χάσουν καμία ευκαιρία να στο δείξουν σε κάθε στιγμή της καθημερινότητάς τους. Τα σπίτια τους είναι πάντα ανοιχτά όχι γιατί είναι κάποια γιορτή ή αργία αλλά γιατί έτσι εκείνοι έχουν μάθει να υποδέχονται φίλους και επισκέπτες. Η φιλοξενία για αυτόν τον τόπο είναι αρχή και παράδοση. Είναι αξία και την βαστάνε ψηλά σαν τα εικονίσματα που θα δεις στους τοίχους των σπιτιών τους.

Οι Κρήτες δε φοβούνται να ερωτευτούν παράφορα και να το δείξουν με μια μαντινάδα. Δε θα αντισταθούν στο να χορέψουν μέχρι το μέτωπο να στάζει ιδρώτα και κάθε κύτταρο του σώματος να χτυπάει στο ρυθμό του Λυράρη. Θα σηκώσουν ποτήρια ψηλά με τη ρακή να ρέει άφθονη και τη γλώσσα να πλάθει στίχους για κάθε περίσταση. Το «έξω καρδιά» παίρνει σάρκα και οστά πλάι τους κι η λύπη θα βρει το δρόμο μέσα από την παλικαρίσια τους ψυχή να μετατραπεί σε χαρά.

Αρχοντομερακλήνες και μερακλήδες άνθρωποι οι Κρητικοί. Οι λέξεις καρδιά, ψυχή και θάρρος είναι για εκείνους η μόνη ταυτότητα που χρειάζονται. Τόπος ευλογημένος μα οι άνθρωποι λένε είναι εκείνοι που κάνουν τον τόπο ξακουστό και δεν έχουν άδικο όσοι το λένε. Θα στο δείξουν τα μάτια τους και το έντονο βλέμμα ευγένειας που θα σε αφοπλίσει. Θα σου δείξουν μόνο με μια ματιά πόσο πολύ αγαπούν τον τόπο τους και έτσι θα τον αγαπήσεις κι εσύ.

Η Κρήτη είναι πολλά στοιχεία μαζί τόσο τέλεια ταιριασμένα σαν μια μαντινάδα που εξυμνεί με τον καλύτερο τρόπο τη ζωή, την ελευθερία, την ανάσα και τον άνθρωπο με Α κεφαλαίο.

By Mary Samou