"Οδύνη, αδυναμία και αγάπη" τρεις λέξεις, μια έννοια { English Version-Pain, weakness and love}
By Mary Samou
8 -1-22
Είναι κάποιες λέξεις που σαν τις ακούσουμε, καρφώνονται στο μυαλό μας. Τυπώνονται με ανεξίτηλο μελάνι και μας ακολουθούν ως σκέψεις για πολύ καιρό αφότου τις έχουμε επεξεργαστεί.
Τις προάλλες διάβαζα για την διακεκριμένη Γαλλίδα παιδίατρο και ψυχαναλύτρια, Φρανσουάζ Ντολτό. Ίσως κάποιοι από εσάς να μην την γνωρίζετε. Κι εγώ μόλις πρόσφατα ανακάλυψα τα πολύ ενδιαφέροντα βιβλία της. Σε μια από τις βραδιές της διαδικτυακής μου «βόλτας» χαζεύοντας σε άρθρα και φράσεις – μια από τις αγαπημένες μου ασχολίες- έπεσε το μάτι μου σε μια φράση η οποία ομολογώ πως με έχει σημαδέψει έκτοτε και μέχρι πρότινος που γράφω αυτό το άρθρο.
« Η πιο μεγάλη οδύνη όταν αγαπάμε κάποιον είναι η αδυναμία μας να τον εμποδίσουμε να υποφέρει από τη μοναξιά του». Είναι μια φράση που ξεγυμνώνει με κάθε της λέξη τα δυο μεγαλύτερα ανθρώπινα συναισθήματα. Αυτά της αγάπης και της ενσυναίσθησης.
Όλοι μας ελπίζουμε σε έναν έρωτα που θα οδηγήσει σε βαθιά αγάπη. Αποζητούμε το δυνατό και παθιασμένο συναίσθημα που με τον καιρό, θα ωριμάσει σε έναν βαθύτερο δεσμό, δυνατό και ανίκητο.
Και μέσα σε όλη αυτή την πορεία, πολλές φορές λησμονούμε το γεγονός πως ο δικός μας άνθρωπος κουβαλάει τα δικά του βιώματα. Ξεχνάμε ίσως πως το ταίρι μας είναι ένα κράμα από εμπειρίες και καταστάσεις που υπήρχαν πριν από την δική μας εμφάνιση στην ζωή του/της.
Λιγάκι εγωιστικό αν με ρωτάτε είναι επίσης το γεγονός πως θεωρούμε τους εαυτούς μας «λυτρωτές» των άλλων, θεοποιώντας τις δικές μας ικανότητες ως προς την ευτυχία που είμαστε ικανοί να προσφέρουμε στην σχέση μας. Θαρρείς και πριν από εμάς αλλά και μετά από εμάς, υπάρχει μόνο το χάος.
Η πιο μεγάλη μας οδύνη λοιπόν μέσα σε μια ερωτική σχέση έρχεται όταν αδυνατούμε να εμποδίσουμε την προσωπική μοναξιά που νιώθει το άτομο που αγαπάμε. Το ερώτημα που έχετε στο μυαλό σας είναι σίγουρα, γιατί κάποιος να νιώθει μοναξιά όταν έχει μια σχέση. Κι εδώ κολλάει, η θεοποίηση που ανέφερα παραπάνω.
Δεν παίζει κανένα ρόλο αν θεωρούμε ως δεδομένο ο ένας τον άλλον. Πόσοι και πόσοι άνθρωποι νιώθουν μόνοι μέσα σε μια σχέση κι ας κοιμούνται κάθε βράδυ πλάι στον δικό τους άνθρωπο. Ακόμη και η φράση «ο δικός μου άνθρωπος» οικειοποιείται μια τάση κτητικότητας που δεν θα έπρεπε καν να υφίσταται στις ερωτικές σχέσεις. Τι θα πει, «ο δικός μου άνθρωπος», δεν μας ανήκει κάποιος, δεν είναι κτήμα μας. Οι σχέσεις βαθιάς αγάπης είναι εκείνες που δεν έχουν ως ταυτότητα ένα τσούρμο από κτητικά επίθετα όπως «μου», «σου» κλπ.
Όταν η προσωπική μοναξιά κάνει την εμφάνισή της, ο ένας από τους δυο συντρόφους θα αναλάβει να ταρακουνήσει τον άλλον. Κοινώς θα χτυπήσει καμπανάκια. Θα εκφράσει παράπονα, θα θυμίσει πως ήταν όλα πιο παλιά και ούτω καθεξής. Κι ίσως μέσα από μια καθαρά εγωιστική συμπεριφορά να απαιτήσει να γίνουν όλα όπως πριν. Φρούδες ελπίδες;
Η αλήθεια όμως είναι πως στις περισσότερες των περιπτώσεων δεν μπορούν να γίνουν όλα όπως πριν. Κι αν γίνεται, θα θέλει χρόνο και πολλή υπομονή. Κάπου εδώ έρχεται στο προσκήνιο και η οδύνη. Σκέψου πόσο οδυνηρό είναι το να μην μπορείς να κάνεις τίποτε ώστε να βγάλεις τον άνθρωπο που αγαπάς από μια δική του προσωπική μιζέρια. Γιατί το να μην σε χαροποιεί οτιδήποτε συμβαίνει μέσα στη σχέση σου ή το να μην απολαμβάνεις οτιδήποτε, είναι μια προσωπική μιζέρια. Σκέψου πόσο οδυνηρό είναι το να βλέπεις στα μάτια του άλλου την σκιά της μοναξιάς και της αποξένωσης και να αποτυγχάνουν τα όσα προσπάθησες να κάνεις για να το αποτρέψεις.
Κι αν όλο αυτό θυμίζει λίγο από κατάθλιψη, δεν απέχει και πολύ η σκέψη από την πραγματικότητα. Εξάλλου η κοινωνία στην οποία ζούμε, οι ρυθμοί της και οι απαιτήσεις της είναι οι λόγοι για τους οποίους όλοι μας πέφτουμε κάποιες φορές ψυχολογικά. Γιατί όχι κι ο άνθρωπος που αγαπάμε; Οι σχέσεις που καταλήγουν σε ένα τέλμα εξαιτίας της αποξένωσης του ενός εκ των δυο με βασική αιτία την κατάθλιψη είναι οι σχέσεις που πονάνε πιο πολύ. Το να ξέρεις πως δεν μπορείς να κάνεις τίποτε για να διώξεις την μοναξιά και την θλίψη από το βλέμμα του ανθρώπου που αγαπάς είναι μια συνειδητοποίηση την οποία κανείς μας δεν θα ήθελε να αντιμετωπίσει.
Η Φρανσουάζ Ντολτό λοιπόν τα έχει πει όλα μέσα από την φράση της για τις σχέσεις όπου ο ένας εκ των συντρόφων δεν μπορεί να διαχειριστεί την μοναξιά ή την κατάθλιψη που νιώθει και αποξενώνεται ακόμη πιο πολύ από τον άλλον. Το θέμα είναι όμως πως μιλάμε για απλούς θνητούς. Κανείς δεν μπορεί να εγγυηθεί στον άλλον πως θα αποτρέψει την καταστροφή και την απογοήτευση που πιθανότατα θα φέρει μια τέτοια εξέλιξη.
Πολλές φορές η απάντηση που ψάχνουμε είναι μπροστά μας. Γι’ αυτό ανέφερα εξ’ αρχής πως υπάρχουν λέξεις που μας καρφώνονται στο μυαλό.
«Η πιο μεγάλη οδύνη όταν ΑΓΑΠΑΜΕ κάποιον είναι η ΑΔΥΝΑΜΙΑ μας, να τον εμποδίσουμε να υποφέρει από τη ΜΟΝΑΞΙΑ του. » Η αδυναμία λοιπόν της αγάπης είναι η μοναξιά. Όσο για το πως θα μεταφράσουμε την λέξη «αδυναμία» .. αυτό είναι κάτι που εξαρτάται ξεκάθαρα από εμάς τους ίδιους.
«Αδυναμία» που ισούται με το αδυνατώ να κάνω κάτι και εγκαταλείπω; Ή μήπως «αδυναμία» που ισούται με το έχω αδυναμία σε εκείνον τον άνθρωπο που αγαπώ, άρα και στα ελαττώματά του; Η απάντηση είναι ξεκάθαρα υποκειμενική και ποτέ μα ποτέ αντικειμενική.
{ENGLISH VERSION}
These are some words that when we hear them, are “nailed” to our minds. They are written in indelible ink and follow us as thoughts for a long time after we have processed them.
The other day, I was reading about the distinguished French pediatrician and psychoanalyst, Françoise Dolto. Maybe some of you may not know her. I just recently discovered her very interesting books. During one of the late internet "walk" while browsing through articles and phrases - one of my favorite pastimes – a very interesting phrase caught my eye, which I confess has marked me ever since I wrote this article.
"The greatest pain when we love someone comes with our inability to prevent them from suffering from their loneliness." It is a phrase that with each word, exposes the two greatest human emotions. Those of love and empathy.
We all hope that falling in love will somehow lead to deep love. We seek the strong and passionate feeling that in time, will mature into a deeper bond, strong and invincible.
And throughout this process, we often forget the fact that our partner carries his/ her own experiences. We sometimes forget that our partner is an amalgam of different experiences and situations that existed before our own appearance in his / her life.
A little selfish if you ask me is also the fact that we consider ourselves "saviors" of others, thinking of too highly for our own abilities in terms of the happiness that we are able to offer in our relationship. As if both before and after us, there is only chaos.
Therefore, our greatest pain in a love affair comes when we are unable to prevent the personal loneliness that the person we love feels. The question that comes into mind is, why anyone would feel lonely when they have a relationship. And here hangs, the high opinion of us, I mentioned above.
Hearing or saying “I love you” to each other often, does not matter that much. Think of how many people feel alone in a relationship even though they sleep every night next to the person they love. Even the phrase "my partner" reveals a tendency of possessiveness that should not even exist in love affairs. What is the meaning of the phrase "my partner" as no one belongs to us, it is not about owing someone. Deep love relationships are those that do not have as an identity a bunch of possessive adjectives such as "my", "your" etc.
When this personal loneliness makes its appearance, one of the two partners will undertake to shake the ground. Commonly it will ring bells. He/ She will complain, reminding that everything was different before and so on. Through genuine selfish behavior he/ she will probably demand that everything go back to how they were.
The truth is that in most cases not everything can be done as before. And if that is the case, it will take time and a lot of patience. Here comes the pain. Think of how painful it is not to be able to do anything to get the person you love out of their own personal misery. Because not being happy about what is happening in your relationship or not enjoying anything is indeed a personal misery. Think of how painful it is to see the shadow of loneliness and alienation in your partner’s eyes having failed at whatever you tried to prevent it.
If depression is the reason that comes to your mind, the thought is not far from the truth. After all, the society we live in, its hectic pace and its demanding lifestyle are quite often the reasons why we all sometimes feel moody. Why not the person we love as well? Relationships ending due to the alienation of one of the two revealing signs of depression as the main cause, are the relationships that hurt the most.
Knowing that you can do nothing to prevent loneliness and sadness from the person you love, is a sad awareness that none of us would want to deal with.
Françoise Dolto has said it all through her phrase about relationships where one of the partners cannot manage the loneliness or depression he/she feels and becomes more alienated from the other.
The point, however, is that we are talking about mortals. No one can guarantee that he will prevent the frustration that such a development is likely to bring.
A lot of times the answer we are looking for, is right before our eyes. And that is exactly what I meant by stating above that there are words that stick in our minds.
"The greatest pain when we LOVE someone comes from our WEAKNESS, to prevent suffering from his LONELINESS." Therefore, the weakness of love is loneliness. How we translate the word "weakness", is something that clearly depends on ourselves.
Will it be "Weakness" equal to the inability to do something and give up? Or "weakness" that equals I have a weakness in that person I love, and therefore in his/her flaws? The answer is clearly subjective and never objective.
